Hoewel we massaal onze huid insmeren tegen schadelijke UV-straling, blijkt uit nieuw onderzoek dat we onze ogen nog veel te vaak vergeten te beschermen. Slechts een minderheid van de Nederlanders draagt een zonnebril die écht bescherming biedt. Wat zijn de risico’s van onvoldoende oogbescherming? En waar moet je op letten bij de aanschaf van een zonnebril?

Onderzoek: slechts 40% kiest een bril met UV-filter

Uit een gezamenlijk onderzoek van Ipsos I&O, het Huidfonds en het Oogfonds blijkt dat slechts veertig procent van de volwassenen in Nederland een zonnebril draagt met een UV-filter. En nog zorgwekkender: maar de helft van deze groep doet dit daadwerkelijk om de ogen te beschermen tegen schadelijke zonnestralen. De rest draagt de bril voornamelijk als mode-accessoire of om minder te knijpen tegen fel licht.

Zonschade aan je ogen zie je pas jaren later

Wat veel mensen niet beseffen, is dat UV-schade aan je ogen zich pas na jaren openbaart. Net als bij je huid ontstaat schade geleidelijk. Wie nu geen zonnebril draagt met voldoende bescherming, loopt op latere leeftijd een verhoogd risico op oogziekten zoals staar of maculadegeneratie. Oogschade door UV-straling kan bovendien ook optreden op bewolkte dagen of in de schaduw — je ogen zijn kwetsbaarder dan je denkt.

Van staar tot maculadegeneratie: de gevaren van UV-straling

Staar, ook wel cataract genoemd, komt veel voor bij ouderen en wordt mede veroorzaakt door langdurige blootstelling aan UV-licht. Daarnaast is er leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD), waarbij het centrale zicht langzaam verdwijnt. LMD is in Nederland inmiddels de belangrijkste oorzaak van blijvende achteruitgang van het zicht. Volgens Caroline Kuip van het Oogfonds hoef je echter geen fortuin uit te geven aan een zonnebril om je ogen te beschermen. De prijs zegt namelijk lang niet alles.

Goedkope zonnebrillen zijn vaak prima

Volgens oogarts Nic Reus van het Amphia Ziekenhuis voldoen ook goedkope zonnebrillen vaak aan de eisen. “Zelfs brillen van winkels zoals Kruidvat dragen regelmatig het label ‘UV-bescherming’,” legt hij uit. Dat betekent dat ze voldoende UV-straling tegenhouden. Dure zonnebrillen bieden dus niet per definitie betere bescherming, maar hebben meestal een fraaier montuur of merknaam.

Checklist: hier moet je op letten bij aankoop

Om zeker te weten dat je ogen goed beschermd zijn, is het belangrijk om op een aantal zaken te letten bij de aanschaf van een zonnebril. De belangrijkste punten zetten we op een rij:

• 100% UV-bescherming: Zoek naar een sticker of vermelding zoals ‘100% UV’ of ‘UV400’. Dit garandeert dat de bril alle schadelijke straling blokkeert.

• Goede pasvorm: De bril moet groot genoeg zijn om te voorkomen dat zonlicht via de zijkanten, onder- of bovenkant je ogen bereikt.

• CE-markering: Deze Europese markering geeft de mate van lichtabsorptie aan. Voor de zomer is CE 3 ideaal, met een lichtabsorptie van circa 82-92%.

• Glaskleur vs. bescherming: Donkere glazen verminderen verblinding, maar zeggen niets over UV-bescherming. Laat je dus niet misleiden door de kleur.

• Optisch zuiver glas: De glazen moeten vrij zijn van vervormingen. Kijk door de bril naar een rechte lijn: zie je een knik, dan is de kwaliteit onvoldoende.

• Polariserende glazen: Niet verplicht, maar wel handig tegen hinderlijke schitteringen, bijvoorbeeld op het water of bij autorijden.

Ook kinderen hebben goede bescherming nodig

Tot slot benadrukken experts dat oogbescherming ook voor kinderen essentieel is. Hun ooglenzen zijn nog niet volledig ontwikkeld en laten meer UV-straling door. Zorg daarom dat ook zij een zonnebril dragen met de juiste filters — en leer ze van jongs af aan dat dit net zo normaal is als zonnebrand smeren.

Conclusie: kies bewust, niet duur

Een zonnebril hoeft niet duur te zijn om je ogen goed te beschermen. Waar het vooral om draait is de juiste UV-bescherming, een goede pasvorm en optisch zuivere glazen. Met een beetje extra aandacht bij de aankoop voorkom je dat je ogen onnodige schade oplopen — en investeer je in een heldere toekomst.

Nu de temperaturen stijgen en de zon zich vaker laat zien, trekken we massaal naar buiten. Of het nu op het terras is, in de tuin, aan het strand of tijdens het werk in de buitenlucht: zonbescherming is essentieel. Maar niet iedereen smeert zich even trouw in. Gelukkig bestaat er een slimme aanvulling: uv-beschermende kleding.

Uv-bescherming: meer dan alleen zonnebrand

Veel mensen zijn inmiddels doordrongen van het belang van zonnebrandcrème. Toch blijkt in de praktijk dat we vaak te weinig smeren, het niet goed uitsmeren of vergeten op tijd opnieuw in te smeren. Daarom is extra bescherming in de vorm van uv-werende kleding een goed idee. “KWF Kankerbestrijding deelde recent nog uv-werende kleding uit aan mensen die buiten werken,” vertelt Hester Hendriks van consumentenplatform Waar zit wat in?. “Deze kleding bevat speciale stoffen die de huid beschermen tegen schadelijke uv-straling.”

Hoe werkt uv-beschermende kleding?

Uv-kleding is speciaal ontworpen om de huid te beschermen tegen de schadelijke effecten van de zon. Dit gebeurt door middel van ingebouwde uv-filters zoals titaniumdioxide of zinkoxide. Deze stoffen werken als een schild dat de uv-straling reflecteert of absorbeert. In tegenstelling tot gewone kleding, die vaak maar een beperkte bescherming biedt, zijn deze stoffen specifiek getest op hun beschermende werking.

Natuurlijke stoffen bieden minder bescherming

Veel zomerkleding is gemaakt van lichte, luchtige materialen zoals katoen, linnen of zijde. Hoewel comfortabel bij warm weer, bieden deze stoffen vaak maar weinig bescherming tegen uv-straling. Synthetische materialen zoals polyester of nylon bieden over het algemeen meer bescherming. Toch is zelfs dat geen garantie voor voldoende bescherming. Uv-beschermende kleding biedt hierin zekerheid, omdat het getest is op zijn uv-werende eigenschappen.

Let op het etiket: wat betekenen UPF-waarden?

Als je uv-beschermende kleding koopt, is het belangrijk om te letten op het etiket. Daarop staat vaak vermeld hoeveel bescherming het kledingstuk biedt, uitgedrukt in UPF (Ultraviolet Protection Factor). Een veelvoorkomende aanduiding is ‘UPF 30+’ of ‘UPF 50’. Hoe hoger het getal, hoe beter de bescherming. Zo houdt UPF 50 meer dan 98% van de uv-straling tegen. Dit is te vergelijken met zonnebrandcrème met factor 50, maar dan in kledingvorm.

Uv-kleding voor jong en oud

Vooral bij kinderen en baby’s is uv-werende kleding ontzettend handig. Kinderen spelen veel buiten en insmeren kan soms lastig of onvolledig gebeuren. Een uv-shirt of zwemkleding aantrekken is dan een snelle en effectieve manier om bescherming te bieden. Ook voor volwassenen is het een uitkomst — zeker als je veel in de zon bent tijdens vakanties, tuinieren of werk in de buitenlucht.

Bescherming bij langdurige blootstelling

Huidkanker is een van de meest voorkomende vormen van kanker in Nederland. Langdurige blootstelling aan uv-straling, vooral op jonge leeftijd, verhoogt het risico aanzienlijk. Daarom is het verstandig om naast smeren ook naar andere vormen van bescherming te kijken. Uv-beschermende kleding kan bijvoorbeeld een uitkomst zijn tijdens fietstochten, wandelingen of wanneer je urenlang op het strand ligt.

Niet alleen voor op vakantie

Hoewel veel mensen uv-kleding associëren met vakantie of zwemmen, kan het ook prima gedragen worden tijdens dagelijkse activiteiten. Er zijn inmiddels stijlvolle shirts, blouses, hoeden en broeken met ingebouwde bescherming, die je nauwelijks onderscheiden van normale kleding. Voor ouders, sporters en buitenwerkers biedt dit een praktisch en veilig alternatief voor voortdurend smeren.

Conclusie: denk verder dan zonnebrand alleen

Wie zich optimaal wil beschermen tegen de zon, kiest niet alleen voor zonnebrandcrème, maar denkt ook aan uv-beschermende kleding. Zeker voor jonge kinderen en mensen die veel buiten zijn, is dit een slimme aanvulling. Let bij de aanschaf goed op het etiket, kies voor UPF 30 of hoger, en combineer het met andere vormen van zonbescherming. Zo ga je goed voorbereid de zomer in — veilig én comfortabel.

Voor veel vakantiegangers is het een vanzelfsprekendheid om de zomer te beginnen met een paar drankjes. Of je nu al in je stoel op het vliegtuig zit of net bent aangekomen op je bestemming, een drankje is vaak onderdeel van het ritueel. Na een paar glaasjes op hoogte in het vliegtuig, lekker achterover leunen en een beetje in een tipsy slaperigheid wegdromen, lijkt de vakantie al begonnen.

Echter, recent onderzoek heeft aangetoond dat dit gebruikelijke vakantiegedrag mogelijk een nadelige invloed kan hebben op je gezondheid. Experts raden nu aan om je drinkgewoonten tijdens je vlucht te heroverwegen.

Het Effect van Alcohol en Lage Cabinedruk

Onderzoekers in Duitsland hebben ontdekt dat de combinatie van alcohol en de lage cabinendruk op hoge hoogte een gevaarlijke mix kan zijn voor je hart. De studie, gepubliceerd op 3 juni in het tijdschrift Thorax, onthult dat wanneer passagiers na een paar drankjes in slaap vallen, hun zuurstofniveaus in het bloed dalen en hun hartslag stijgt.

De studie, uitgevoerd door het Institute of Aerospace Medicine, onderzocht 48 mensen tussen de 18 en 40 jaar over twee nachten om de impact van alcohol op een vlucht te begrijpen. De deelnemers werden in een slaaplaboratorium en een drukkamer getest, waarbij sommigen alcohol consumeerden voordat ze sliepen.

Gezondheidsrisico’s van Alcohol op Hoogte

De bevindingen tonen aan dat alcohol, gecombineerd met de lage cabinendruk, leidt tot een daling van de zuurstofniveaus en een verhoging van de hartslag. Dit wijst op een onderschat gezondheidsrisico dat eenvoudig kan worden vermeden door minder te drinken tijdens de vlucht.

De onderzoekers adviseren om de regels voor alcoholconsumptie aan boord te herzien. De combinatie van lage zuurstofconcentratie op hoge hoogte en alcohol kan de slaapkwaliteit verstoren. Het kan ook het cardiovasculaire systeem belasten en langdurige lage zuurstofniveaus veroorzaken.

Aanbevelingen voor Gezondheidsbewust Reizen

De auteurs van de studie benadrukken dat zelfs jonge en gezonde individuen door alcoholconsumptie onder hypobaire omstandigheden aanzienlijk worden belast. Dit kan vooral problematisch zijn voor mensen met bestaande hart- of longziekten.

Dr. Elmenhorst, een van de onderzoekers, geeft aan: “We waren verrast door de sterke effecten. Het is raadzaam om geen alcohol te drinken tijdens een vlucht. De zuurstofverzadiging daalt aanzienlijk tijdens de slaap, wat kan leiden tot verergering van medische aandoeningen.”

Ook al hebben jonge en gezonde vakantiegangers misschien geen ernstige schade aan hun hart, de verhoogde hartslag en verminderde zuurstofverzadiging kunnen bestaande medische aandoeningen verergeren. Het is dus verstandig om alcoholconsumptie tijdens je vlucht te beperken om onnodige risico’s te voorkomen.